ઓલિમ્પિક રમતો અને ભારત

ઓલિમ્પિક રમતો અને ભારત
જાપાનના ટોકિયો શહેરમાં રમાયેલી ઓલિમ્પિક રમતો આ રવિવારે ૮ તારીખે પૂરી થઇ. એમાં ભારતના નીરજ ચોપડા ભાલાફેંકમાં ગોલ્ડ મેડલ જીતી લાવ્યા એ આપણા માટે ખાસ ગૌરવ લેવા જેવી બાબત છે. નીરજભાઈને ઘણાં માનપાન અને ઇનામો મળ્યાં. ખુદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ તેમની સાથે ફોન પર વાત કરીને તેમને અભિનંદન આપ્યાં. આપણા ખેલાડીઓને આપણે પણ અભિનંદન પાઠવીએ.
આ વખતની ૨૦૨૧ની ઓલિમ્પિક રમતો જાપાનના ટોકિયો શહેરમાં ૨૩ જુલાઈથી ૮ ઓગસ્ટ દરમ્યાન યોજાઈ. ભારતને કુલ સાત મેડલ મળ્યા. (૧) વેઇટ લીફટીંગમાં મીરાબાઈ ચાનૂને સિલ્વર મેડલ. મીરાબાઈ ૨૬ વર્ષની છે, અને મણીપુરના નોંગપોક ગામની છે. (૨) પી વિ સિંધુએ વિમેન્સ બેડમીન્ટનમાં બ્રોન્ઝ (કાંસા)નો મેડલ મેળવ્યો. તે ૨૬ વર્ષની અને હૈદરાબાદની વતની છે. (૩) લવલીના બોર્ગોહેનને વિમેન્સ બોક્સીંગમાં બ્રોન્ઝ ચંદ્રક મળ્યો. તે આસામના બારપાથર ગામની છે, તેની ઉમર ૨૩ વર્ષ છે. (૪) રવિકુમાર દહિયાએ મેન્સ રેસલીંગ (કુસ્તી)માં સિલ્વર મેડલ પ્રાપ્ત કર્યો. તે ૨૩ વર્ષના અને હરિયાણાના સોનેપત ગામના છે. (૫) ભારતની મેન્સ હોકી ટીમને બ્રોન્ઝ મેડલ મળ્યો. (૬) બજરંગ પુનિયાને મેન્સ રેસલીંગમાં બ્રોન્ઝ ચંદ્રક મળ્યો. તેઓ હરિયાણાના ખુદાન ગામના છે. (૭) નીરજ ચોપરાએ મેન્સ ભાલાફેંકમાં ગોલ્ડ મેડલ મેળવ્યો. તેઓ હરિયાણાના ખન્દ્રા ગામના છે.
આમ, ભારતને ૧ સુવર્ણ (ગોલ્ડ), ૨ સિલ્વર અને ૪ બ્રોન્ઝ મેડલ મળીને કુલ સાત મેડલ મળ્યા છે. અગાઉ કરતાં આ વખતે ભારતનો દેખાવ સારો રહ્યો છે. આમ છતાં, બીજા ઘણા દેશોની સરખામણીએ આપણે બહુ પાછળ છીએ. જેમ કે અમેરીકાને કુલ ૧૦૮ મેડલ્સ, ચીનને ૮૭, રશિયાને ૬૭ અને ઇંગ્લેન્ડને ૬૩ મેડલ્સ મળ્યા છે. આપણે ઓલિમ્પિક્સમાં હજુ વધુ રસ લઈને વધુ આગળનું સ્થાન મેળવવાનું છે.
ઓલિમ્પિક રમતો વિષે થોડી વિગતે વાત કરીએ. પુરાણા જમાનામાં ગ્રીસના ઓલિમ્પિયામાં ઈ.સ. પૂર્વે ૭૭૬માં આવી રમતો શરુ થઇ હતી, તે ઈ.સ. ૩૯૩ સુધી રમાઈ હતી. આધુનિક ઓલિમ્પિક રમતો ઈ.સ. ૧૮૯૬થી શરુ થઇ છે. સૌ પહેલી ઓલિમ્પિક ગ્રીસના એથેન્સ શહેરમાં ૧૮૯૬માં રમાઈ હતી. ત્યાર પછી દર ચાર વર્ષે આ રમતો યોજાતી આવી છે. આ રમતો માટે પાંચ રીંગનો લોગો છે, એ સૂચવે છે કે દુનિયાના પાંચે ય ખંડમાંથી ખેલાડીઓ અહીં આવી શકે છે. ઓલિમ્પિક રમતોમાં ખેલાડીનું શરીર સૌષ્ઠવ કેવું છે, અને જુદી જુદી શારીરિક રમતોમાં કેવી આવડત છે, એનું માપ નીકળે છે.
છેલ્લા કેટલાય વખતથી આ રમતો દર બે વર્ષે યોજાય છે, એક વાર સમર (ઉનાળુ) અને બીજી વિન્ટર (શિયાળુ). અત્યારે ટોકિયોમાં યોજાયેલી ઓલિમ્પિક એ ૩૨મી સમર ઓલિમ્પિક છે. હવે પછીની ૨૦૨૨માં વિન્ટર ઓલિમ્પિક બીજિંગમાં અને ૨૦૨૪ની સમર ઓલિમ્પિક પેરીસમાં યોજાવાની છે. ભારતમાં ઓલિમ્પિક એક પણ વાર યોજાઈ નથી. ૨૦૩૬ની ઓલિમ્પિક ભારતમાં ગુજરાતમાં યોજાવાની વાતો ચાલે છે. જો એવું થાય તો ૨૦૩૬માં ભારત પહેલી વાર ઓલિમ્પિકનું યજમાન બનશે.
અત્યારની ટોકિયો ઓલિમ્પિક ખરેખર તો ગઈ સાલ ૨૦૨૦માં યોજાવાની હતી, પણ કોરોનાને લીધે મોડું થયું, અને છેવટે હમણાં યોજાઈ. ઓલિમ્પિક રમતો યોજવાનો ખર્ચ બહુ જ મોટો આવે છે. મોટાં સ્ટેડિયમો અને ખેલાડીઓની સગવડો, રમત જોવા આવનારા પ્રેક્ષકો માટેની વ્યવસ્થા એમ બહુ જ મોટું પ્લાનીંગ કરવાનું હોય છે. આમ છતાં, જાહેરાતોની અને પ્રેક્ષકોની ટીકીટની આવક પણ થતી હોય છે. આ વખતે ૨૦૬ દેશોના લગભગ ૧૧,૦૦૦ રમતવીરોએ ભાગ લીધો હતો. ૪૧ જુદી જુદી રમતોના ૩૩૯ જેટલા events યોજાયા હતા. કોરોનાને લીધો પ્રેક્ષકો પણ હતા નહિ.
ભારતના મેડલ મેળવનારા ખેલાડીઓ એકાએક જાણીતા બની ગયા છે, આ બધા ખેલાડીઓ સાવ સામાન્ય કુટુંબોમાંથી આવેલા છે. તેઓની આર્થિક પરિસ્થિતિ બહુ જ ખરાબ હોવા છતાં તેઓએ ઓલિમ્પિકમાં સિદ્ધિ મેળવી છે. આપણા આવા ખેલાડીઓ પ્રત્યે જો વધુ ધ્યાન આપવામાં આવે તો બીજા દેશોની જેમ આપણે પણ વધુ મેડલ્સ મેળવી શકીએ.